img

وضعیت : موجود  

:

غذاهای ویژه لرد از حجم بیشتری نسبت به غذاهای اقتصادی برخوردار هستن.زرشک‌پلو در رساله‌های آشپزی پیشینه‌ای نه‌چندان کهن دارد. در یکی از قدیم‌ترین آثار، مربوط به دورۀ صفویه، در تقسیم‌بندی پلوها به شیرین و ترش، زرشک‌پلو/ زرشک‌پلاو به‌سبب مزۀ ترش زرشک، در دستۀ پلوهای ترش قرار گرفته است (نورالله، همانجا). در کتاب سفرۀ اطعمه، اثر سرآشپز دربار قاجار، از زرشک برای تنوع در پخت پلو ساده نام برده شده است (آشپزباشی، ۱۰). در همان دوره، مؤلفی ناشناخته در آشپزی‌نامۀ خود، روش پخت طعام زرشک را با استفاده از شربتی شرح می‌دهد که از آب زرشک با قند یا شکر تهیه شده است؛ این شربت را چندبار روی برنج مخلوط با چاشنیهای دیگر می‌دادند تا دم بکشد (جامع، همانجا). زرشک‌پلو با مرغ، عناوین دیگری مثل ماکیان‌پلو، پلومرغ یا مرغ‌پلو، و قاجاری‌پلو هم داشت. همۀ اینها درواقع، همان زرشک‌پلو بودند، زیرا آنها را با روشی تقریباً مشابه می‌پختند. در قاجاری‌پلو، به جای مرغ خانگی از تیهو، تذرو، کبک و دیگر پرندگان، و به جای زرشک از غورۀ انگور هم استفاده می‌کردند. البته در این غذا، جای زرشک اندکی تغییر می‌کرد، به این صورت که زرشک خیسانده را در شکم مرغِ آب‌پز می‌‌ریختند، سپس مرغ را میان برنج می‌گذاشتند و آن را دم می‌انداختند (نادر میرزا، ۷۰). به نظر می‌رسد انتخاب گونۀ زرشک که نقش طعم‌دهنده دارد ( ایرانیکا، III/ 759-760)، در تهیۀ این پلو مهم بوده است؛ چنان‌که میرزا علی‌اکبر خان آشپزباشی از زرشکی بی‌دانه استفاده می‌کرده است (همانجا) که فقط در ایران می‌روید. برخی نیز زرشک زرافشانی یا خودرو را ترجیح می‌داده‌اند ( ایرانیکا، همانجا).